Ekwiwalencja dynamiczna w przekładzie – czym się różni od formalnej?

17 stycznia 2012

Ekwiwalencja dynamiczna w przekładzie – czym się różni od formalnej? Kiedy tłumacz stosuje ekwiwalencję formalną, jego priorytetem jest jak najdokładniejszy przekład treści oryginału. Natomiast w przypadku ukierunkowania na ekwiwalencję dynamiczną, uwaga skupiona nie jest bezpośrednio na samym komunikacie źródłowym, ale przede wszystkim na reakcji odbiorcy.

Ekwiwalencja dynamiczna: Przekład ED to komunikat, który musi mieć sens i cel

Piotr Bukowski i Magda Heydel w książce „Współczesne teorie przekładu” bardzo trafnie ujmują temat stosowania ekwiwalencji dynamicznej. Komentują to zagadnienie następująco:

„Przekład zorientowany na ekwiwalencję dynamiczną można utożsamiać z przekładem, w którym osoba dwujęzyczna i dwukulturowa powiedziałaby – właśnie tak byśmy to ujęli.”

Najbardziej znana definicja ED sprowadza się do użycia jej trzech zasadniczych elementów. Ponieważ ekwiwalent oznacza „naturalny”, „najbliższy”, taki przekład musi być przede wszystkim:

  • dostosowany do kultury języka docelowego;
  • osadzony w odpowiednim kontekście;
  • być nakierowany na konkretną grupę odbiorców.

Każde tłumaczenie, które spełnia powyższe wyznaczniki, jest tłumaczeniem mniej lub bardziej naturalnym.

Czytaj również:

Ekwiwalencja dynamiczna: Dostosowanie przekładu do kultury, w jakiej funkcjonuje język docelowy

Jest to kwestia na pozór logiczna i oczywista: tłumaczenie nigdy nie będzie dobre, jeśli nie zostanie dostosowane do realiów języka docelowego i kultury, w jakiej on funkcjonuje. Co ciekawe jednak zauważamy tę zasadę dopiero wtedy, kiedy jej zabraknie. Jeżeli natomiast istnieje w przekładzie, to jest dla nas tak naturalna, że zupełnie jej nie widzimy.

Naturalny przekład to także adaptacja na poziomie gramatycznym i językowym. Tutaj istnieje pewna dowolność (oczywiście, zawsze w ramach oryginalnego tekstu). Nie tłumaczymy natomiast ściśle trzymając się schematu, jak miało to miejsce w przekładzie stosującym ekwiwalencję formalną.

Dokonujemy za to wszelkich poprawek, mających na celu zwiększenie czytelności i poprawę odbioru tekstu. Może to być:

  • zmiana szyku wyrazów;
  • zastępowanie zaimków rzeczownikami;
  • zastępowanie czasowników rzeczownikami;
  • zastępowanie rzeczowników czasownikami.

Zabiegi te nie mogą oczywiście całkowicie zmieniać treści oryginału, ale to właśnie dzięki ich zastosowaniu przekład jest łatwiejszy w odbiorze.

Ekwiwalencja dynamiczna: Treść oryginału dostosowujemy do semantycznych wymagań języka docelowego

W tym kontekście należy pamiętać, że mamy trzy kategorie słownictwa:

  • słowa, które znajdują dokładne odpowiedniki w języku docelowym;
  • określenia odmienne kulturowo, które pełnią jednak bardzo podobne funkcje w obu
    językach;
  • słowa i zwroty, które są właściwe wyłącznie konkretnej kulturze.

Podobne artykuły

Co sprawia, że tłumaczenie literackie jest dobre? Przekładoznawstwo

Co sprawia, że tłumaczenie literackie jest dobre?

29 października 2020

Tłumaczenie dzieła literackiego to poważne wyzwanie. Tłumacz musi w taki sposób dostosować tekst do

Co to znaczy twardy orzech do zgryzienia w tłumaczeniu Dla biur tłumaczeń

Ciężki orzech do zgryzienia po angielsku, czyli jak radzić sobie z metaforami w języku obcym

26 lutego 2019

Tłumaczenie jest ryzykownym biznesem, ale tłumaczenie metafor jest jeszcze bardziej „niebezpieczne”. Trzeba tu stosować

Tłumaczenie farmaceutyczne Przekładoznawstwo

Tłumaczenie farmaceutyczne

6 maja 2017

Tłumaczenia medyczne wydają się proste tak długo, jak długo nie zaczniemy się nimi zajmować.

0
Would love your thoughts, please comment.x