Jak zostać tłumaczem przysięgłym?

16 kwietnia 2020

Jak zostać tłumaczem przysięgłym? Czy dobra znajomość języka polskiego i obcego wystarczy do pozytywnego zdania egzaminu na tłumacza przysięgłego? Kto w Polsce może być kandydatem na osobę wykonującą zawód tłumacza przysięgłego? Jest wiele pytań, wątpliwości i niejasności, które może pojawić się w Twojej głowie. Postanowiliśmy zebrać wszystkie informacje, podzielić je na kilka mniejszych tematów i w możliwie najbardziej zwięzłej formie przedstawić je Ci jako szybką ściągawkę.

Jak zostać tłumaczem przysięgłym?

Chcesz zostać tłumaczem przysięgłym? Marzy Ci się być świetnym specjalistą? Jak to zrobić? Według Briana Tracy’ego przepis jest prosty i brzmi tak „(…) jedna z najważniejszych zasad sukcesu: jeśli robisz to, co robią inni ludzie sukcesu, w końcu uzyskasz takie same efekty”. Mamy więc dla Ciebie radę. Weź pod lupę kilka osób, które w danej chwili już wykonują ten zawód. Co więcej, zainteresuj się ścieżką kariery tylko tych tłumaczy, którzy aktualnie uchodzą za świetnych ekspertów o nienagannej opinii. Słowem, zacznij przyglądać się ludziom, których imię i nazwisko naprawdę coś znaczy w branży, i którzy uchodzą za naprawdę solidnych i znakomitych specjalistów. Szczególnie zwróć uwagę na to, gdzie i czego się uczyli zanim zostali tłumaczami przysięgłymi; czy przed podejściem do egzaminu ustnego i pisemnego na tłumacza przysięgłego dodatkowo dokształcali się z jakiś tematów czy dziedzin. A jeśli masz możliwość, po prostu pójdź do takiego człowieka i poproś o chwilę rozmowy i udzielenie Ci kilku rad. Naszym skromnym zdaniem, „taka chwila” rozmowy z osobą, która teraz może wykonywać zawód tłumacza przysięgłego i ma nieskazitelną opinię, to prawdziwa kopalnia wiedzy.

Jak zostać tłumaczem przysięgłym? O czym warto jeszcze wiedzieć? Droga osoby, która chce mieć prawo do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego języka angielskiego, niemieckiego, włoskiego czy jakiegokolwiek innego nie przypomina ścieżki kariery tak zwanego tłumacza zwykłego. Dlaczego? Na czym polega różnica? Pomyśl przez chwilę o wszystkich znanych Ci osobach, które tłumaczą. Wśród tej grupy znajdziesz panią Anię, która pewnego dnia po prostu stwierdziła, że będzie tłumaczem. Co też powiedziała, to i uczyniła. Jest tu też pan Krzysztof. Ukończył filologię angielską, lubi czytać i tłumaczyć więc stwierdził, „a dlaczego by tak nie zostać zawodowym tłumaczem”. Znajdziemy tu również osoby dwujęzyczne, które szukając swojego miejsca postanowiły, że ich sposobem na utrzymanie się będzie właśnie ten zawód. To zaledwie trzy przykłady, ale chcieliśmy Ci przez nie ukazać to, że w przypadku większości tłumaczy można zacząć swoją karierę w dowolnym miejscu, wieku i z każdym wykształceniem lub i bez niego. Wystarczy zebrać doświadczenie, wiedzę; do tego mieć tak zwaną smykałkę, talent i pasję i można działać. W końcu czytelnika poezji Johna Keatsa nie interesuje czy polski tłumacz to osoba z pięcioma fakultetami i niezliczoną ilością certyfikatów, ale pragnie po prostu dostać dobry przekład. W takim przypadku być profesjonalistą nie ma więc związku z jakąkolwiek drogą formalną. Doświadczenie tłumaczy jest różne, ich drogi do dojścia bycia zawodowcem także. Niemniej różnica między tłumaczem zwykłym, a tym mającym zdolność do czynności prawnych, czyli tłumaczem przysięgłym jest taka, że w tym drugim przypadku mamy zawsze do czynienia z bardzo długą i formalną drogą do przejścia, nim ktokolwiek będzie mógł wykonywać pracę tłumacza o tym profilu.

Jak zostać tłumaczem przysięgłym czyli jak wygląda egzamin?

Teraz przejdźmy dalej. Zastanawiasz się, jak wygląda egzamin pisemny i ustny organizowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, którego pozytywny wynik pozwala uzyskać prawo do wykonywania zawodu? Kto w ogóle może przystąpić do egzaminu być kandydatem na tłumacza przysięgłego? Przede wszystkim gorąco zachęcamy wszystkie osoby, które chcą zdać egzamin i nabyć uprawnienia na tłumacza przysięgłego do tego, aby zapoznały się z „Ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego” z dnia 25 listopada 2004 roku, a także ze wszystkimi innymi informacjami, które podaje Minister Sprawiedliwości na oficjalnej stronie internetowej swojego ministerstwa.

Zanim powiemy jak wygląda sam egzamin (jego obie części), krótko tylko wspomnimy o tym, kto ma prawo do bycia tłumaczem przysięgłym w Polsce. Wymagania są następujące: osoba fizyczna, która ma obywatelstwo polskie albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, obywatelstwo Konfederacji Szwajcarskiej albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie i zasadach określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej przysługuje jej prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub, na zasadach wzajemności, obywatelstwo innego państwa. Ponadto trzeba znać język polski, mieć pełną zdolność do czynności prawnych, nie być karanym za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego. Warunkiem jest także ukończenie studiów wyższych. Poza tym oczywiście zdać pozytywnie egzamin na tłumacza przysięgłego.

A jak wygląda egzamin? Składa się on z dwóch części:

  • część pisemna – należy wykonać tłumaczenie pisemne z języka polskiego na język obcy, a także tłumaczenie z języka obcego na język polski. Kandydat na tłumacza przysięgłego ma tu 4 godziny na przygotowanie przekładów 4 tekstów.
  • część ustna – to drugi etap egzaminu, do którego przystępuje się po przejściu części pisemnej. Kandydat ma tu za zadanie wykonanie tłumaczenia ustnego z języka polskiego na język obcy i tłumaczenia z języka obcego na język polski metodą tłumaczenia konsekutywnego i tłumaczenia a vista.

Jak zostać tłumaczem przysięgłym: Egzamin zdany – co dalej?

Zdałeś obie części egzaminu? Aby uzyskać uprawnienia i wejść w szeregi przedstawicieli tego zawodu zaufania publicznego i tym samym zdobyć uprawnienia do wykonywania pracy tłumacza przysięgłego sam egzamin nie wystarcza. Trzeba wykazać, że ukończyło się studia wyższe i należy spełnić jeszcze warunek, jakim jest ślubowanie wobec Ministra Sprawiedliwości i wpisania na państwową listę tłumaczy przysięgłych, a także posiadać pieczęć. Dopiero wówczas ma się prawo wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego.

Uprawnienia tłumacza przysięgłego

Jakie uprawnienia ma tłumacz przysięgły? Mówi o tym rozdział 3 „Ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego„. Artykuł 13 informuje, że tłumacz przysięgły ma następujące uprawnienia:

  • sporządzanie i poświadczanie tłumaczeń z języka obcego na język polski, z języka polskiego na język obcy, a także do sprawdzania i poświadczania tłumaczeń w tym zakresie, sporządzonych przez inne osoby,
  • sporządzanie poświadczonych odpisów pism w języku obcym, sprawdzania i poświadczania odpisów pism, sporządzonych w danym języku obcym przez inne osoby,
  • dokonywanie tłumaczenia ustnego.

Obowiązki tłumacza przysięgłego

Praca tłumacza przysięgłego to jednak nie tylko same uprawnienia i szacunek w branży, ale i obowiązki. Jakie? Tutaj znów z pomocą przychodzi nam „Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego”. W artykule 14 rozdziału 3 informuje nas, że do obowiązków takiego specjalisty należy:

  • wykonywanie powierzonych mu zadań ze szczególną starannością i bezstronnością, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa,
  • zachowanie w tajemnicy faktów i okoliczności, z którymi zapoznał się w związku z tłumaczeniem,
  • doskonalenie kwalifikacji zawodowych.

Gdzie szukać ofert pracy dla tłumaczy przysięgłych?

Zawód tłumacza przysięgłego wymaga przejścia długiej ścieżki kariery, pozytywnego zdania obu części egzaminu i nieustannej dbałości o najwyższą jakość świadczonych usług. Każdy kto zostaje wpisany na listę tłumaczy przysięgłych może wykonywać ten zawód. Pytanie, gdzie szukać ofert pracy dla tłumaczy? Masz możliwość działania na własną rękę jako tłumacz freelancer lub szukanie zleceń przez biura tłumaczeń. Istnieje też możliwość, że organy administracji publicznej zaoferują Ci pracę, a może znajdziesz swoje miejsce w UE lub w jakiejś międzynarodowej korporacji. Najważniejsze to mając już wszystkie formalności za sobą i pełnię uprawnień zawodowych, działać. To pierwszy i najważniejszy krok do sukcesu. Nawet jeśli jesteś bardzo zdolną osobą, na nic nie zda się to, jeśli nie pokażesz innym, że jesteś, masz konkretne umiejętności i chęć do pracy. Warto więc przygotować CV i wysłać je w miejsca lub do osób, z którymi chciałbyś współpracować.

Kim jest tłumacz przysięgły?

Kim jest tłumacz przysięgły? Czy to jakiś szczególny „rodzaj” tłumacza? Można powiedzieć, że to koleżanka lub kolega po fachu tłumacza zwykłego, ale mająca lub mający większe uprawnienia oraz cieszący się większym szacunkiem w branży i społeczeństwie. Dzieje się tak z prostego powodu, ścieżka edukacji i kariery jest dłuższa, bardziej wymagająca i wiąże się z dużą ilością formalnych rzeczy, które trzeba nie tyle przejść, ile z wynikiem pozytywnym zdać egzamin. Jest to więc naturalna kolej rzeczy, że osoby które muszą włożyć więcej czasu i wysiłku w naukę i dojście do uzyskania uprawnień zawodowych, mają wyższy status zawodowy. Oczywiście zarobki też często są atrakcyjniejsze, choć zawsze podkreślamy, że to indywidualne podejście, motywacja i działanie decyduje o tym, kto, gdzie dojdzie i jak dobrze będzie mu się powodziło.

Osoby zainteresowane tematem „Jak zostać tłumaczem przysięgłym” mogą zainteresować się także:

Podobne artykuły

Jak tłumaczyć ustawy?Tłumacze przysięgli

Jak tłumaczyć ustawy?

28 lipca 2022

Każdy doświadczony tłumacz wie, że jego praca to nie taka prosta sprawa. Niezależnie od

Egzamin na tłumacza przysięgłego - materiały Dla początkujących tłumaczy

Egzamin na tłumacza przysięgłego – materiały

5 czerwca 2020

Egzamin na tłumacza przysięgłego od dawna stanowi ogromne wyzwanie dla młodych tłumaczy. Trudno się

Czy tlumacz przysiegly moze odmowic tlumaczenia Tłumacze przysięgli

Czy tłumacz przysięgły może odmówić tłumaczenia?

20 kwietnia 2020

Czy tłumacz przysięgły może odmówić tłumaczenia? Jeśli tak, to kiedy i w jakich konkretnych