Korpusy językowe – sprawdź ich przydatność w pracy tłumacza

Korpusy językowe to dla tłumaczy bardzo wygodne, a często wręcz niezbędne narzędzia pracy. Dzięki rozwojowi technik komputerowych stanowią one obecnie nieodłączny element nauk tłumaczeniowych oraz leksykologii. Nie tylko ułatwiają pracę zawodową tłumacza, ale są też doskonałą metodą do samej nauki języka obcego.

Korpus językowy – czym jest?

Korpusy językowe – co to w ogóle jest?

Najkrócej mówiąc, korpus językowy to zbiór tekstów w postaci cyfrowej bazy danych. Stanowi on pewien kompletny, ogólny lub tematyczny zasób, będący swoistą próbką danego języka. Zawsze jest pewną przemyślaną całością.

Celem korpusu językowego jest jak najbardziej reprezentatywne odwzorowanie zasobu słów danego języka. Obejmuje to zarówno formę występowania danego wyrazu, jak też przykładowo kontekst, w jakim najczęściej jest on używany. Dzięki przeglądaniu zbioru tłumacz może szybko zorientować się, czy dane słowo zostało użyte w sposób naturalny dla tego konkretnego języka. W ten sposób łatwo zrozumieć to, że korpus językowy jest bardo potrzebny w zawodzie tłumacza.

Przeczytaj również: Co warto wiedzieć o korpusach językowych?

Elektroniczny Korpus Językowy

Korpus językowy obsługuje się je za pomocą specjalnego oprogramowania komputerowego, tworzonego na tyle intuicyjnie, że z jego obsługą spokojnie poradzi sobie nawet przeciętnie zaawansowany użytkownik. Do najbardziej popularnych programów pozwalających na korzystanie z korpusów językowych można zaliczyć:

• program AntConc,
• WordSmith Tools,
• Poliqarp- wyszukiwarka dla korpusu IPIPAN,
• Text Stat.

Większość korpusów zbudowana jest w oparciu o teksty z gazet, nagrań, filmów, czasopism. Jednym z największych natomiast jest British National Corpus. Głównym zadaniem brytyjskiego korpusu jest stworzenie kompletnego obrazu języka angielskiego – ponad 90% wyrazów wchodzących w jego skład pochodzi z tekstów pisanych.

Ant Conc

Czym jest AntConc /program AntConc?

• AntConc to program do analiz językowych.
• Działa na wszystkich popularnych systemach operacyjnych: Microsoft Windows, Mac OSX i Linux.
• Uchodzi za najlepszą darmową alternatywę w stosunku do Wordsmitha.
• Program ten stworzył Laurence Anthony.

Text Start

Co to Text Start?

• Jeden z najbardziej popularnych programów, który pozwala na korzystanie z korpusów.
• Tezt Start wymieniany obok AnctConc, Word Smith Tools czy Poliqarpa.

WordSmith Tools

Co to jest WordSmith Tools?

• WordSmith Tools to program do analizy korpusów.
• Jego autorem jest Mike Scott.
• Jest także jednym z najczęściej stosowanych programów do badań naukowych.

Komu szczególnie przydaje się tego typu oprogramowanie?

Korpusy językowe są przydatne szczególnie dla osób, które prowadzą działalność badawczą z zakresu lingwistyki. Jednak większość profesjonalnych tłumaczy również często z nich korzysta, zwykle do sprawdzenia poprawności zastosowania ekwiwalentu w swoim tłumaczeniu. Różnego typu korpusy pomagają także w zakresie zapoznania się z kolokacjami, ich użyciem w mowie potocznej jak i formalnej.

Najpopularniejsze korpusy językowe to między innymi:

• Polski korpus językowy: http://korpus.pwn.pl
• Francuski korpus językowy: http://www.ciel-f.org/
• Szwedzki korpus językowy: http://spraakbanken.gu.se/parole/
• Norweski korpus językowy: http://www.tekstlab.uio.no/norsk/bokmaal/
• Duński korpus językowy: http://ordnet.dk/korpusdk
• Rosyjski korpus językowy: http://www.ruscorpora.ru/search-main.html
• Chorwacki korpus językowy: www.hnk.ffzg.hr/cnc.htm

Dlaczego warto korzystać z korpusów językowych?

Ponieważ ciężko jest znaleźć inne narzędzie o tak szerokim spektrum zastosowania. Dzięki korpusom językowym możliwe jest między innymi:

• pogłębianie wiedzy tłumaczeniowej,
• skuteczniejsze wykonywanie przekładów skomplikowanych kolokacji,
• efektywna pomoc w nauce języka, zarówno dla tłumaczy zawodowych jak i osób dopiero chcących zacząć swoją przygodę z jego poznawaniem,
• użycie i sprawdzenie znaczenia wyrazów w różnych kontekstach.

Jak stworzyć korpus językowy?

Prosta i intuicyjna obsługa, szybkie wyszukiwanie, różnorodność baz danych reprezentatywnych zarówno dla mowy potocznej, jak i formalnej czy specjalistycznej oraz mnogość dostępnych języków sprawia, że korpusy językowe na stałe zagościły w biurach tłumaczeń i na dyskach komputerów tłumaczy indywidualnych. Poza tym prostota i różnorodność baz danych to wyraźna wskazówka odnosząca się do tego, jak stworzyć korpus językowy.