Ci poligloci wywrócą twój świat do góry nogami

28 października 2020

Nie każdy z nas ma zdolności do nauki języków obcych, nie każdy ma też ochotę na ich zgłębianie. Tym większy jest nasz podziw dla poliglotów. To ludzie godni uznania i szacunku. Choć trzeba przyznać, że urodzili się z darem, to bez ciężkiej pracy i studiów nad językami, nie byliby w stanie niczego osiągnąć. Są wśród nich postacie, które szczególnie zasługują na wyróżnienie. To właśnie im chcielibyśmy poświecić dzisiejszy artykuł. Dedykujemy go wybitnym poliglotom, którzy w stopniu biegłym znali od kilkunastu do kilkudziesięciu języków. Mało tego! Ich pasja do języków była często zaledwie częścią ich niezwykłego życia.

Ziad Fazah

Data i miejsce urodzenia: 10 czerwca 1954, Monrovia, Liberia

Języki: 59 języków, w tym m.in.: arabski, armeński, chiński (kantoński), czeski, fiński, niemiecki, grecki, hebrajski, hindi, islandzki, japoński, perski, portugalski, rosyjski, suahili, urdu, wietnamski.

Sam Fazah twierdzi, że mówi w 59 językach i utrzymuje, że udowodnił to w kilku wystąpieniach publicznych, w których skutecznie porozumiewał się z native speakerami wielu języków obcych.

W 1997 roku przetestowano go w chilijskim programie telewizyjnym Viva el lunes. Program odbywał się w języku hiszpańskim, a ambasadorowie i inni goście z całego świata zadawali mu pytania m.in. w języku arabskim, fińskim, rosyjskim, chińskim, perskim, hindi i greckim. Nie udało mu się w pełni zrozumieć i właściwie odpowiedzieć na wszystkie pytania.

W 2015 roku stwierdził, że przed laty zwabiono go w pułapkę. W tamtym czasie mógł jedynie płynnie mówić w 15 z tych wszystkich języków bez wcześniejszego przygotowania się. Twierdził, że organizatorzy tego programu nie poinformowali go, że zostanie poddany testom, a nawet o tym, że sam program będzie przeprowadzony w językach innych niż hiszpański. Stąd, według niego, naturalnie nie miał czasu, aby przygotować się do właściwej odpowiedzi na pytania.

Czytaj również:

Księga Rekordów Guinnesa z 1998 roku wymienia go jako osobę zdolną do mówienia i czytania w 58 języków.

Na koniec wspomnimy jeszcze o czymś, co wzbudza ciekawość u wielu osób. Na pewno niektórzy z was czasem zadają sobie pytanie: skąd niektórzy ludzie mają takie zdolności? Otóż odpowiedź Fazaha jest taka – jego umiejętność uczenia się języków jest darem danym mu przez Boga.

Obecnie mieszka w Porto Alegre w Brazylii.

Guiseppe Gasparo Mezzofanti

Data i miejsce urodzenia: 19 września 1774, Bolonia, Włochy

Data i miejsce śmierci: 15 marca 1849, Rzym, Włochy

Języki: w zależności od źródeł padają różne liczby. Na pewno doskonale mówił w ponad 30 językach, posługiwał się biegle dziesiątkami dialektów. Niektórzy podają, że mógł władać nawet ponad 100 różnymi językami.

Już od najmłodszych lat wykazywał talent nauki języków obcych. Studiował u Pijarów, gdzie miał okazję poznać kilku misjonarzy z różnych krajów. Rozmawiając z nimi rozpoczął naukę kilku nowych języków, w tym szwedzkiego, niemieckiego, hiszpańskiego i południowoamerykańskiego. W szkole uczył się także łaciny i starożytnej greki. W tym samym czasie, kiedy kończył teologię uczył się także języków azjatyckich. W 1797 wyświęcono go na kapłana i został profesorem języka arabskiego, hebrajskiego, języków azjatyckich i greki na Uniwersytecie w Bolonii. W latach 1799-1800 odwiedził wiele zagranicznych osób, które zostały zranione podczas wojen napoleońskich, aby pomóc w ich leczeniu. Tak zaczął się uczyć innych języków europejskich. W 1833 roku objął stanowisko zastępcy naczelnego Biblioteki Watykańskiej.

Jego inne różnorodne zainteresowania obejmowały etnologię, archeologię, numizmatykę i astronomię.

Mezzofanti był znany jako hiperpoliglota, który według wielu specjalistów uchodzi za osobę mówiącą doskonale w co najmniej 30 językach – m.in. biblijny hebrajski, arabski, koptyjski, starożytny ormiański, współczesny ormiański, perski, turecki, albański, maltański, grecki, łaciński, włoski, hiszpański, portugalski, francuski, niemiecki, szwedzki, duński, flamandzki, angielski, rosyjski, polski.

Mówiono, że płynnie posługiwał się 9 innymi językami, a przy kilkudziesięciu innych mówi się, że miał co najmniej podstawową wiedzę.

Nie możemy powstrzymać się od podania w tym miejscu niezwykłej ciekawostki. Mezzofanti był tak znanym geniuszem językowym, że kiedy umarł, ludzie w całej Europie rywalizowali o jego czaszkę.

Sir John Bowring

Data i miejsce urodzenia: 17 października 1792, Exeter, Anglia

Data i miejsce śmierci: 23 listopada 1872, Claremont koło Exeteru, Anglia

Języki: sam twierdził, że zna 200 języków, a potrafi mówić w 100.

Był członkiem brytyjskiego parlamentu, ekonomistą politycznym, biznesmenem, reformatorem, pisarzem, podróżnikiem redaktorem i językoznawcą, a także czwartym gubernatorem Hongkongu.

Jako kupiec zaczął rozwijać swoje umiejętności językowe, przemawiając na co dzień z gośćmi z całego świata. Zgodnie z biografią napisaną przez jego syna, uczył się francuskiego od księdza-uchodźcy, włoskiego od sprzedawców barometru i hiszpańskiego, portugalskiego, niemieckiego i holenderskiego poprzez kontakty handlowe. W czasie podróży zawsze wykorzystywał każdą okazję, by ćwiczyć swoje umiejętności językowe i regularnie pisał w językach obcych.

Przez wielu jednak najbardziej jest kojarzony jako wielki miłośnik języków obcych. Sam twierdził, że zna 200 języków i potrafi mówić w 100. Wydaje się to mało prawdopodobne, tym bardziej, że mężczyzna znany był z tego, że od czasu do czasu kłamał. W 1862 roku pisarka Harriet Martineau określiła go jako „najwyższego szarlatana i gorzej: oszusta, kłamcę, i jeszcze raz, oszusta”.

Już po jego śmierci niektórzy szacowali, że potrafił płynnie mówić w 8 językach, czytać i pisać w kolejnych 7 i rozumiał kolejne 25.

Mimo aktywnej kariery w polityce, jako tłumacz nie zrobił zawrotnej kariery. Tłumaczył piosenki ludowe, poezję i literaturę z Rosji, Europy Wschodniej i Hiszpanii.

Warto podkreślić, że John Bowring niezwykle skutecznie wykorzystywał umiejętności językowe w całej swojej karierze. Jego reputacja jako wielkiego lingwisty pomogła mu zdobyć silne pozycje, co z kolei pozwoliło mu nauczyć się większej liczby języków i odkrywać więcej kultur. Pracodawcy zawsze cenili umiejętności językowe.

Kenneth Hale

Data i miejsce urodzenia: 15 sierpnia 1934, Evanston, Illinois, Stany Zjednoczone

Data i miejsce śmierci: 8 października 2001, Lexington, Massachusetts, Stany Zjednoczone

Języki: znał ponad 50 języków obcych

Był językoznawcą pracującycym w Massachusetts Institute of Technology, który badał ogromną różnorodność wcześniej niezbadanych i często zagrożonych języków, zwłaszcza rdzennych języków Ameryki Północnej, Ameryki Środkowej i Australii. Języki badane przez Hale to między innymi Navajo, O’odham, Warlpiri i Ulwa.

Jego głównym wkładem w teorię lingwistyczną była hipoteza, że niektóre języki były niefiguracyjne, brakowało struktury frazowej charakterystycznej dla takich języków, jak angielski.

Hale bronił znaczenia niedostatecznie przebadanych języków mniejszościowych w badaniach lingwistycznych. Twierdził, że różnorodne zjawiska językowe nigdy nie zostałyby odkryte, gdyby badano tylko główne języki świata. Uważał, że każdy język, bez względu na to, czy ma setkę milionów użytkowników rodzimych, czy tylko dziesięć, jest równie prawdopodobny, aby uzyskać wgląd w lingwistykę. Hale był również znany jako mistrz mówców języków mniejszości, nazywano go nawet „głosem dla niesłyszalnych”.

Nie tylko uczył się tych języków, ale także sam ich uczył się, płynnie posługując się Tohono O’ohamem, Jemezem, Hopi, Navajo, Warlpiri i około 45 innymi językami.

Jako dziecko oprócz angielskiego uczył się hiszpańskiego i Tohono O’odham. Nauczył się języki Hopi od swoich współlokatorów w liceum i Navajo od swojego współlokatora na Uniwersytecie Arizony. Udało mu się w ciągu zaledwie tygodnia napisać 750 stron notatek terenowych w języku maria w 1959 roku. Był tak biegły w warlpiri, że wychowywał swoich synów, Ezrę i Kaleba, aby mówili w nim po powrocie z Australii do Stanów Zjednoczonych.

Najbardziej zadziwiająca jest szybkość, z jaką mógł nauczyć się nowego języka. Bardzo często był w stanie prowadzić podstawową rozmowę po zaledwie 10 lub 15 minutach słuchania native speakera.

William James Sidis

Data i miejsce urodzenia: 1 kwietnia 1899, Nowy Jork, Stany Zjednoczone

Data i miejsce śmierci: 17 lipca 1944, Boston, Stany Zjednoczone

Języki: twierdził, że mówi w ponad 40 językach i różnych dialektach

Sidis był amerykańskim matematykiem, kosmologiem, socjologiem, antropologiem, językoznawcą i jurystą. Uważany za cudowne dziecko i uznawany za jednego z najinteligentniejszych ludzi w historii.

Już jako dziecko odznaczał się niezwykłymi umiejętnościami językowymi i matematycznymi. Jego iloraz inteligencji wynosił od 250 do 300, jeden z najwyższych w historii.

Zaznaczmy, że nauczył się 8 języków (łaciny, greckiego, francuskiego, rosyjskiego, niemieckiego, hebrajskiego, tureckiego i ormiańskiego) po swoich ósmych urodzinach, a nawet rozwinął własny język zwany Vendergood. Jako dorosły twierdził, że jest w stanie mówić w ponad 40 językach i dialektach.

Mówi się, że był w stanie nauczyć się podstaw języka w ciągu jednego dnia, do końca nie wiadomo czy to prawda.

Sidis zasłynął po raz pierwszy z powodu swojej nieokiełznanej popularności, a później z ekscentryczności i wycofania się z życia publicznego.

Ferenc Kemény

Data i miejsce urodzenia: 17 lipca 1860, Zrenjanin, Serbia

Data i miejsce śmierci: 21 listopada 1944, Budapeszt, Węgry

Języki: podaje się, że rozumiał ponad 40 języków, pisał w 24, a mówił w 12

Jest prawdopodobnie jednym z najwybitniejszych ludzi w swojej dziedzinie. Mówiono, że rozumiał ponad 40 języków, był w stanie pisać w 24 i mówić w 12.

Spędził większość swojej kariery tłumacząc poezję i literaturę, często z rodzimych Węgier, na więcej niż 17 języków i z innych języków na węgierski. Niezwykle wybitna postać wśród tłumaczy!

Warto wspomnieć jeszcze, że był członkiem-założycielem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.

Emil Krebs

Data i miejsce urodzenia: 15 listopada, Świebodzice

Data i miejsce śmierci: 31 marca 1930, Berlin, Niemcy

Języki: podaje się, że znał 68 języków w stopniu biegłym

Emil Krebs jest prawdopodobnie najlepiej zapamiętany ze względu na swoje niezwykłe umiejętności językowe. Biegle posługiwał się 68 językami chociaż studiował ponad 120 języków.

W klasie maturalnej znał już 12 języków obcych. To na Uniwersytecie w Berlinie stwierdzono jego wybitne zdolności językowe. W tym też czasie poświęcił się językom azjatyckim. Po otrzymaniu posady tłumacza w Pekinie zaczął się uczyć nowych języków. W trackie pobytu w Chinach znał już 40 języków obcych. Chińczycy nazywali go nawet „chodzącym słownikiem”. Później, jako pracownik agencji informacyjnej. W tym czasie podawał, że zna już ponad 60 języków obcych. Do końca życia znał 68 języków ze 120, które studiował.

Zebrał ponad 3500 książek w 110 językach z całego świata, których woluminy są teraz przechowywane w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych.

Co dziwne, Krebs często używał swoich drugich języków (nie swojego rodowitego języka niemieckiego), aby uczyć się nowych języków. Niektóre przykłady obejmują naukę języka baskijskiego w języku hiszpańskim, hindi i irlandzkim przez angielski oraz fiński przez rosyjski.

A teraz zdradzimy wam pewien sekret, coś, co może niektórych wprawić w szok, a innych być interesującym tematem, który być może zainspiruje was do dalszych poszukiwać. Zdolności Krebsa były tak znane, że po jego śmierci mózg poligloty został zachowany i znajduje się w Instytucie Badań Mózgu w Dusseldorfie. Naukowcy twierdzą, że w jego strukturze mózgu znajdują się dowody na to, w czym tkwiły zdolności językowe tego geniusza.

Sir Richard Francis Burton

Data i miejsce urodzenia: 19 marca 1821, Torquay, Wielka Brytania

Data i miejsce śmierci: 20 października 1890, Triest, Włochy

Języki: 29 języków obcych i 11 dialektów

Brytyjski podróżnik, geograf, dyplomata, pisarz, kartograf, odkrywca. Był znany z podróży i eksploracji w Azji, Afryce i obu Amerykach, a także ze swojej niezwykłej znajomości języków i kultur. Podaje się, że posługiwał się 29 językami i niezliczonymi dialektami.

Wiele z tych języków poznał podczas jego eksploracji w Azji, Afryce i obu Amerykach. Niemniej jego przygoda z języka zaczęła się już w dzieciństwie, kiedy opanował francuski, włoski, neapolitański, łacinę i kilka innych języków. Pomógł także tłumaczyć i publikować wiele słynnych książek, w tym „Opowieści 1001 nocy” oraz „Kamasutrę”.

Najbardziej znane osiągnięcia Burtona to m.in. dobrze udokumentowana podróż do Mekki w przebraniu – było to w czasie, gdy Europejczykom zabroniono dostępu tam pod groźbą śmierci, wspomniane przez nas już tłumaczenie „Opowieści 1001 nocy” i „Kamasutry”, podróż z Johnem Hanningiem Speke – jako pierwsi Europejczycy odwiedzili Wielkie Jeziora Afryki w poszukiwaniu źródła Nilu.

Podobne artykuły

Szybkie tłumaczenie CVArtykuły na temat tłumaczeń

Szybkie tłumaczenie CV – jak to zrobić?

30 lipca 2022

Profesjonalne curriculum vitae to pierwszy krok w kierunku zdobycia wymarzonej pracy i jeden z

Czym się różnią tłumaczenia techniczne od naukowychArtykuły na temat tłumaczeń

Czym się różnią tłumaczenia techniczne od naukowych?

29 lipca 2022

Bez wątpienia nauka i technika to obecnie jedne z najważniejszych dziedzin w naszym życiu,

Jak tłumaczyć licencjeArtykuły na temat tłumaczeń

Jak tłumaczyć licencje?

29 lipca 2022

Każde tłumaczenie powinno być nieskazitelne i dobre. Jak mówił Nikołaj Gogol „tłumaczenie powinno przypominać

0
Would love your thoughts, please comment.x