Cytaty po rosyjsku z tłumaczeniem na język polski. Jak je tłumaczyć, by zachować sentencję?

Rosyjski ma około 258 mln użytkowników na całym świecie. Decydujemy się na naukę tego języka obcego ze względu na zainteresowania, edukację czy karierę zawodową. Bardzo często sięgamy po poezję i prozę, ponieważ Rosjanie mogą pochwalić się wieloma wybitnymi twórcami znanymi nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. W kontekście literatury, ale i lokalnych powiedzeń czy idiomów warto porozmawiać o tym, jak tłumaczyć rosyjskie sentencje, aby te zachowały swoje pierwotne znaczenie. Sprawdźmy!

Cytaty po rosyjsku z tłumaczeniem na język polski – o czym należy pamiętać?

Być może chcesz złożyć życzenia urodzinowe swojej koleżance, która pochodzi z Rosji, przetłumaczyć wiersz znanego poety lub napisać wypracowanie do szkoły z wykorzystaniem sentencji z języka rosyjskiego. W każdej z tych sytuacji miej na uwadze to, do kogo skierujesz swoje słowa lub kto zobaczy napisany przez Ciebie tekst. Ktoś znajomy ucieszy już się z samego faktu, że pokusiłeś się o przywołanie przysłowia czy wiersza poetki pochodzącej z jego rodzinnych stron, ale nauczyciel akademicki nie spojrzy na Ciebie przychylnym okiem, widząc błędy językowe czy tłumaczenie, które nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Jak prawidłowo tłumaczyć przysłowia rosyjskie?

Przysłowia to skarbnica mądrości ludowej, wspaniałe źródło informacji o kulturze i ludziach, którzy są z nią związani. Należy jednak ostrożnie podchodzić do przekładu sentencji pochodzących z języka rosyjskiego i z każdego innego języka obcego. Dlaczego? Nie zawsze dosłowne tłumaczenie jest tym właściwym znaczeniem.

Rosjanie mówią na przykład „Волко́в бояться – в лес не ходи́ть”, co dosłownie możemy przetłumaczyć jako „jeśli boisz się wilków, nie idź do lasu”. Choć słowa te brzmią dla nas logicznie, należy przez nie rozumieć „nic nie ryzykujesz, nic nie zyskujesz”.

Kiedy więc masz do przetłumaczenia przysłowia pochodzące z języka rosyjskiego, dobrze sięgnąć po publikacje, które gromadzą takie sentencje. W ten sposób sięgniesz po materiały prezentujące właściwe znaczenie przysłów, które będziesz mógł wykorzystać w pracy semestralnej na uczelni czy składając życzenia znajomemu. Niezależnie od sytuacji radzimy zawsze weryfikować własny przekład – zapytaj native speakera rosyjskiego, nauczyciela lub poszukaj informacji w sieci.

Rosyjskie przysłowia i powiedzenia:

• „Кто не рискует, тот не пьет шампанского” – „Kto nie podejmuje ryzyka, nie pije szampana”.
• „В каждой шутке есть доля правды” – „Każdy żart ma w sobie element prawdy” (w znaczeniu: wiele prawd mówi się przez żarty).
• „Не было бы счастья, да несчастье помогло” – „Nie byłoby szczęścia bez pomocy nieszczęścia” (w znaczeniu: nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło).

Cytaty po rosyjsku a tłumaczenie – jakie są najczęściej popełniane błędy?

„Głos mój dla ciebie tkliwy jest i rzewny,

Zakłóca ciszę nocną głos mój śpiewny.

Przy łożu świeca smętna w tej godzinie

Pali się; wierszy moich strumień płynie,

Miłości strumień pełny twych uroków,

Przede mną oczy twoje błyszczą w mroku

I brzmienie słów odzywa się w pokojach:

— Mój miły… kocham cię… jam twoja… twoja…”.

Autorem przytoczonego wiersza jest Aleksander Puszkin, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli rosyjskiego romantyzmu, a za przekładem stoi Jan Brzechwa. Poezja jest jedną z najtrudniejszych dziedzin w tłumaczeniu, nawet wśród zawodowych tłumaczy, ale przywołana przez nas translacja pokazuje, że nawet w dobrym przekładzie można poczuć to wszystko, co chciał przekazać nam autor.

Oto najczęściej popełniane błędy przy tłumaczeniu cytatów z rosyjskiego na polski?

• Słaba znajomość rosyjskiego – mierz siły na zamiary.
• Nieznajomość rosyjskich przysłów, poezji lub sentencji – „przepisywanie” cytatów, w których są błędy w materiale źródłowym.
• Dosłowne tłumaczenie. Nie zawsze sens literalny odpowiada znaczeniu faktycznemu.
• Przytaczanie cytatów bez szerszego znaczenia kontekstu, w którym używają go Rosjanie.
• Tłumaczenia bez weryfikacji. Sięgnij po darmowy słownik polsko-rosyjski. Sprawdź, czy istnieje tłumaczenie interesującej Cię sentencji w sieci. Zajrzyj do specjalistycznych publikacji, które gromadzą na przykład przysłowia czy poezję.
• Zignorowanie dostępnych tłumaczeń. Dostępnych jest wiele oficjalnych przekładów wierszy, prozy oraz powiedzeń i przysłów, z których można korzystać.

Zleć nam tłumaczenie rosyjskie lub z języka rosyjskiego. Jesteśmy profesjonalnym biurem tłumaczeń z ponad 10 letnią tradycją.