Fałszywi przyjaciele w języku angielskim – czym są false friends?

Tłumaczenia z lub na język angielski niektórych słów mogą sprawić trochę trudności lub doprowadzić do zabawnych sytuacji. Weźmy chociażby tak zwanych „fałszywych przyjaciół”. Słyszałeś o nich czy dopiero dzisiaj po raz pierwszy spotykasz się z tym terminem? Jeśli wcześniej nie miałeś do czynienia z przytoczonym określeniem, warto je poznać. Wszystko po to, aby uniknąć błędów i wpadek w trakcie konwersacji z native speakerem angielskiego. Dla kogoś, kto dopiero zaczyna swoją przygodę z English nietrudno pomylić „desk” z deską czy „data” z polską „datą”. Bądź czujny, aby podobnie brzmiące słowa Cię nie zwiodły. Sprawdźmy, czym są ,,fałszywi przyjaciele”!

False Friends – czym są?

Celną i krótką definicję pojęcia „fałszywi przyjaciele” podaje Cambridge Dictionary: „słowo, które często jest mylone ze słowem z innego języka o innym znaczeniu, ponieważ oba słowa wyglądają lub brzmią podobnie”i. Można także spotkać się z określeniem „podstępne słowa”, a to ze względu na fakt, że mogą przypominać coś bardzo dobrze znanego, ale ich znaczenie jest zupełnie inne niż nam się wydaje.

Weźmy pod lupę kilka angielskich słów. Podajemy obcojęzyczne słowo i jego odpowiednik w języku polskim:

• „Accord” to „zgoda” a nie „akord”.
• „Antics” znaczy „wygłupy” a nie „antyki”.
• „Data” to „dane” a nie polska „data”.
• „Desk” tłumaczymy jako „biurko” a nie „deska”.
• „Fatal” nie przetłumaczymy jako „fatalny”, ale jako „śmiertelny”.
• Słowo „transparent” to „przezroczysty”, a nie „transparent”.
• „Hazard” to „niebezpieczeństwo” a nie „hazard”.
• „Pasta” to „makaron”, a nie „pasta”.

Czytaj również:

• Idiomy w tekstach kultury
• Ile czasu trwa reklamacja w biurach tłumaczeń?
• Ile języków zna dobry tłumacz?
• Ile zarabia tłumacz języka japońskiego?
• Ile zarabia tłumacz?

Najczęstsze błędy z użyciem „fałszywych przyjaciół”

Zdradliwe wyrazy, kłopotliwe słowa lub wyrażenia, czyli „fałszywi przyjaciele” prowadzą do wielu nieporozumień, kiedy ktoś używa języka obcego i chce wykonać tłumaczenie. Wbrew pozorom mogą stanowić problem nie tylko dla początkujących, ale mają z nimi „trudności” również lektorzy czy nauczyciele języka obcego (angielskiego, rosyjskiego, włoskiego czy niemieckiego). Oczywiście w sytuacji niepewności zawsze można zajrzeć do słownika, aby zweryfikować dany termin czy słowo, ale w konwersacjach face to face raczej jest to mało praktykowane.

Brzmią podobnie, a czasem niemal identycznie. Mają podobny wygląd, ale znaczą coś innego. Jakie są najczęstsze błędy z użyciem „false friends” w języku angielskim? Ktoś, kto zaczyna naukę bardzo często myśli, że „actually” to, to samo, co polskie „aktualnie”. Nic bardziej mylnego! Aktualny to „current”, z kolei „actually” to tak właściwie „tak naprawdę”. Podaliśmy tylko jeden przykład z typowych błędów, a może głowa rozboleć, prawda? Weźmy jeszcze inny dość typowy błąd: angielskie słowo „dress” i polskie „dres”. Nie dziwi nas w ogóle, że ktoś myli te wyrazy. Tylko, że w English „dress” to sukienka, a nie to, co kryje się pod polskim znaczeniem. Nasza rada: uważaj podczas nauki, bądź wrażliwy na inność języka.

„Fałszywi przyjaciele” – pułapki dla tłumaczy

Trzymaj się na baczności – to najlepsza rada, jaką można dać każdej osobie uczącej się języka obcego i wszystkim młodym tłumaczkom i tłumaczom. „Fałszywi przyjaciele” potrafią pojawić się w różnego rodzaju materiałach do przekładu. Na szczęście taka pułapka nie jest niczym groźnym dla kogoś, kto jest zawodowcem.

i Cambridge Dictionary, hasło „false friends”, https://dictionary.cambridge.org/pl/dictionary/english/false-friend, aktualizacja z dnia 18.01.2020.