Na czym polegają neuronowe tłumaczenia maszynowe i gdzie znajdują zastosowanie?

Współczesna technologia pozwala opracowywać oprogramowania, które ułatwiają pracę ludzi. Branża tłumaczeniowa również korzysta ze zdobyczy techniki. Tłumaczenia maszynowe stały się bardzo zaawansowanym sposobem wykonywania przekładów. Program potrafi przetłumaczyć tekst, a przy tym być bardzo precyzyjny i profesjonalny. Tłumaczenia maszynowe od 2014 roku weszły na jeszcze wyższy poziom zaawansowania. Wtedy opracowane zostały neuronowe tłumaczenia maszynowe (z ang. neural machine translation, czyli NMT). Na czym polegają neuronowe tłumaczenia maszynowe? Gdzie NMT znajdują zastosowanie? Czy programy NMT są w stanie całkowicie zastąpić tłumacza?

Czym są neuronowe tłumaczenia maszynowe?

Neuronowe tłumaczenia maszynowe działają inaczej niż wcześniejsze technologie tłumaczeń maszynowych, np. statystyczne tłumaczenia maszynowe (statistical machine translation). W tłumaczeniach statystycznych, oprogramowanie na podstawie analizy grupy 6 słów, dokonywało tłumaczenia w sposób automatyczny, wybierając najlepszą możliwość. SMT są oparte na regułach, nie posiadają modułu uczenia się.

W neuronowych tłumaczeniach maszynowych, oprogramowanie podejmuje decyzje o przekładzie bardziej samodzielnie, mniej automatycznie. Oczywiście wszystko opiera się o analizy terminów i zwrotów zapisanych w pamięci programu. Dokładne wyjaśnienie jak działa NMT jest bardzo trudne. Sami twórcy programów uważają, że jest to „tajemnicze zjawisko”. Tłumaczenie wykonywane jest poprzez połączenie wielu procesów, podobnie do mózgu, który steruje połączeniami neuronowymi. Stąd też nazwa tego rodzaju tłumaczeń maszynowych.

Neuronowe tłumaczenia maszynowe wykorzystują proces bardzo głębokiego uczenia (deep learning), aby uzyskać przekłady wysokiej jakości. NMT popełnia aż o 60% mniej błędów w porównaniu do statystycznych tłumaczeń maszynowych. Sztuczna inteligencja radzi więc sobie bardzo dobrze.

Czytaj również:

• Wymierające języki
• Wyszukiwarka Google w pracy tłumacza
• Zagadki narzędzi CAT
• Zanikające języki na świecie

Zastosowanie neuronowych tłumaczeń maszynowych – w jakich branżach są używane?

Nie można jednak mówić, że neuronowe tłumaczenia maszynowe są idealne. Jak wskazują użytkownicy, NMT niezbyt dobrze radzą sobie ze słowami rzadko stosowanymi. A to może powodować, że czasem takie oprogramowanie może okazać się nieskuteczne w działaniu.

A jakie branże mogą wykorzystywać NMT bez obawy o błędny przekład? Neuronowe tłumaczenia maszynowe radzą sobie najlepiej tam, gdzie istnieje zjawisko powtarzalności. Jeśli w danej dziedzinie istnieją słowa i terminy powtarzalne, rzadko zmieniające się, nieewoluujące, zastosowanie NMT jak najbardziej jest wskazane. Warto też wiedzieć, że NMT potrafi się uczyć. I czasem wystarczy popracować dłużej na programie, aby z biegiem czasu bardzo dobrze zaczął stosować swoje możliwości.

Jakie teksty mogą być tłumaczone przy wykorzystaniu systemu tłumaczenia maszynowego neuronowego? Dobrym przykładem jest tłumaczenie instrukcji obsługi. Powtarzalność i schematyczność treści nie stanowi problemu dla NMT. Również prawnicy doszukują się sprzymierzeńca w oprogramowaniu NMT. Tłumaczenie ustaw czy rozporządzeń jest długotrwałe, a wprowadzane aktualizację dotyczą zazwyczaj krótkich fragmentów. Program NMT, który nauczy się tłumaczenia języka prawnego, bez problemu wykona przekład nawet bardzo długich treści prawnych.

Dzięki ciągłemu rozwijaniu i ulepszaniu NMT, coraz więcej branż może wykorzystywać z nowych osiągnięć technologicznych. Silniki tłumaczenia maszynowego są coraz doskonalsze i spodziewać się można, że w przyszłości przejmą na siebie znaczną część tłumaczeń językowych, niezależnie od ich stopnia trudności i tematyki.

Neuronowe tłumaczenia maszynowe a praca tłumacza

Czy neuronowe tłumaczenia maszynowe są w stanie całkowicie zastąpić tłumacza? Trudno jest sobie wyobrazić, żeby komputer przejął na siebie odpowiedzialność za tłumaczenie. Szczególnie w takich przypadkach jak tłumaczenie medyczne czy tłumaczenie przysięgłe. Jednak wiele tłumaczeń zwykłych jest opartych na całkowitej pracy NMT.

Każdy zna Google Translate. Microsoft stworzył tłumacza internetowego, który jest oprogramowaniem NMT. Wiele osób wykorzystuje tłumaczenia Google bez weryfikacji. A więc czasem translator internetowy może zastąpić człowieka. Jednak nie można się spodziewać, że tłumaczenie będzie zawsze bezbłędne. Żadna poważna firma nie oprze się w 100% na tłumaczeniu przez maszynę.

Praca tłumacza nie zostanie wyparta przez NMT. Czynnik ludzki, którego brakuje programowi, ma tą wyższość, że potrafi przekładać emocje oraz wrażenia. Poza tym, tłumacz ma możliwość weryfikacji tłumaczenia w różnych źródłach. NMT opiera się o własna bazę i pamięć.

Neuronowe tłumaczenia maszynowe mogą stanowić bardzo pożytecznego współpracownika tłumacza. Nie są jednak w stanie zastąpić człowieka w pełni. Jakość tłumaczenia maszynowego może i jest wysoka, ale najwyższa będzie tylko wtedy, gdy zostanie zredagowana przez tłumacza. Możliwości ludzkiego mózgu są większe niż najlepiej zaprojektowany program.