Przysłowia rosyjskie z tłumaczeniem na język polski – przegląd najbardziej popularnych

„Bij, póki Cię nie pobiją”, „co bardziej dokuczy, to rychlej nauczy”, „Gdyby z nieba spadł deszcz mleka, tylko bogaci mieliby dzbany, by je złapać” to przykłady przysłów rosyjskich, z którymi możemy spotkać się na kartach literatury, w prasie i Internecie. Warto je poznać i rozumieć ich znaczenie, aby móc swobodnie porozumieć się z mieszkańcami z Rosji. Dziś piszemy o tym, jak je tłumaczyć, aby przekład nie zatracił swojego oryginalnego znaczenia.

Przysłowia rosyjskie z tłumaczeniem na język polski – przełożenie cyrylicy na język polski

Słowo „przysłowie” w języku łacińskim to „proverbium” lub „adagium”. Przysłowia mają pochodzenie ludowe. Zazwyczaj wyrażają mądrość lub doświadczenie ludowe. Mogą mieć zarówno charakter ogólny, jak i gnomiczny (krótkie zdanie może wyrażać głębszą myśl, często o charakterze moralnym). Wiele z nich naucza lub poucza. Są takie, które przestrzegają nas przed czymś. Istnieją również i te w formie nakazów i zakazów. Nie brak i tych, które za swój cel obrały sobie ludzkie wady, aby je wyśmiać.

Przysłowia i powiedzenia znajdziemy nie tylko w języku rosyjskim, ale i w angielskim, chińskim czy serbskim, a także w naszym języku ojczystym. Jako ciekawostkę możemy tutaj dodać, że pierwszą osobą, która wprowadziła pojęcie „przysłowia” do polskiego, był Andrzej Maksymilian Fredro. Z kolei pierwszy zbiór polskich przysłów stworzył Salomon Rysiński w 1618 roku.

Jak przekładać cyrylicę na język polski, aby mieć poprawne tłumaczenie przysłów rosyjskich? Tam, gdzie to możliwe warto i należy korzystać z dostępnych przekładów, które „podsuwają” nam automatycznie polski odpowiednik. Przy samodzielnym wykonywaniu translacji należy mieć na uwadze to, że dosłowne tłumaczenie nie zawsze pokryje się z właściwym znaczeniem przysłowia. Przy poszukiwaniu odpowiedników rosyjskich przysłów w języku polskim należy sięgnąć do publikacji specjalistycznych, poprosić o pomoc nauczyciela w szkole językowej czy w inny sposób dotrzeć do informacji.

Przysłowia rosyjskie z tłumaczeniem na język polski – o czym należy pamiętać?

„Bóg dał ręce po to, aby brać”, „czart swoje, pop swoje”, „nikt się majstrem nie rodzi”, „odważnego lęka się nawet kula” to przykłady przysłów rosyjskich. Ich znajomość pozwala lepiej i z większym zrozumieniem posługiwać się językiem obcym, ale przede wszystkim to coś w rodzaju „dostępu” do skarbnicy ludowych myśli narodu.

Przysłowia dotyczą życia i moralności. Są skarbnicą mądrości przodków. Mają odniesienia do kulturowej i historycznej spuścizny dziejów. „Obcowanie” z nimi to przygoda sama w sobie – możemy bliżej i lepiej poznać Rosjan. Należy jednak mieć na uwadze to, że tłumaczenie przysłów z języka rosyjskiego na polski nie zawsze jest takie łatwe, jakby mogło się nam wydawać.

Zaznajomienie z nimi pozwoli uniknąć Ci wielu niechcianych wpadek. Załóżmy, że chcesz pochwalić się znajomością zasłyszanego niedawno przysłowia czy powiedzenia i cytujesz je swoim znajomym z Rosji. Nagle wszyscy patrzą się na Ciebie w dziwny sposób. Chciałeś zabłysnąć, a właśnie powiedziałeś coś dziwnego, dwuznacznego, obraźliwego lub oderwanego od rozmowy.

O czym należy pamiętać? Przede wszystkim musisz dobrze znać cyrylicę, aby wykonać dokładny i prawidłowy przekład, a następnie oddać właściwe znaczenie słów. Kolejna ważna sprawa, to w ogóle znajomość przysłów funkcjonujących w języku rosyjskim. Należy też mieć rozeznanie w odpowiednikach przysłów w języku polskim.

Przysłowia rosyjskie a tłumaczenie – najczęstsze błędy

W przypadku tłumaczenia rosyjskich przysłów można wyróżnić trzy najczęstsze rodzaje błędów. Pierwszy to te związane z przekładem cyrylicy na polski. Pojawiają się tu nieprawidłowe zapisy rosyjskich odpowiedników, błędy ortograficzne i stylistyczne. Drugi rodzaj to słaba znajomość sentencji, z którymi ma się do czynienia. Tak na przykład tworzy się dosłowne translacje, które dla kogoś posługującego się polskim mogą nic nie znaczyć lub w ogóle być zlepkiem słów o dziwnym znaczeniu. Trzecia kategoria błędów to w ogólne błędne wyjaśnienie przysłów.