To musisz wiedzieć: narzędzia CAT w pracy tłumacza

8 lutego 2012

Narzędzia CAT w pracy tłumacza – to musisz o nich wiedzieć. Odpowiednie, dedykowane oprogramowanie CAT, stało się praktycznie niezbędnym elementem pracy każdego tłumacza. Dla młodszych, narzędzia CAT są czymś, co świetnie wspomaga ich pracę, dla starszych tłumaczy „wynalazkiem”, do którego podchodzą sceptycznie. Programy mają niewątpliwe zalety, jednak używać należy ich z rozsądkiem: nie wszędzie sprawdzają się równie dobrze, a ich nieodpowiednie zastosowanie może wręcz zadanie utrudnić. Podstawą nadal jest osobista wiedza, umiejętności i intuicja.

CAT narzędzia: duża oszczędność czasu

Narzędzia CAT – dlaczego to coś dobrego dla tłumaczy? Używanie pamięci tłumaczeniowej pozwala na pewno zaoszczędzić sporo czasu, nie trzeba bowiem choćby wielokrotnie przekładać tych samych lub niewiele się różniących segmentów tekstu. Wykorzystanie w pracy wcześniejszych fraz i zdań, zwłaszcza w dokumentach tego samego rodzaju i prezentujących ten sam styl, umożliwia skupienie się na niuansach językowych, z którymi nie miało się jeszcze do czynienia.

Jeżeli tłumaczenie dotyczy całego pliku tekstów dla jednego zleceniodawcy lub ponownego projektu przez niego dostarczonego i są to treści z tej samej dziedziny, tempo tłumaczenia znacznie wzrasta właśnie dzięki użyciu CAT narzędzia. Podobnie jest w przypadku specjalistycznej terminologii, która jest raczej powtarzalna w ramach danej branży i używana zazwyczaj w podobnym kontekście.

Czytaj również:

Narzędzia CAT dla tłumaczy: większa spójność końcowego tekstu

CAT narzędzia działają w oparciu o już wcześniej opracowane fragmenty, dzięki czemu gwarantują spójność wykonywanych tłumaczeń. Realizując przekład dla konkretnego zleceniodawcy z pomocą oprogramowania CAT, mamy pewność, że te same frazy i zdania zachowają określony styl, a użyte w nich słownictwo będzie mieć identyczne znaczenie.

Wraz z każdym przetłumaczonym tekstem rozszerza się indywidualną bazę danych, której późniejsze używanie stale poprawia spójność kolejnych przekładów. Skraca jednocześnie ich czas, nie da się więc zastosować argumentu, że automatyczne wstawianie segmentów oznacza stratę jakości. Nietrudno dostrzec, że narzędzia CAT dla tłumaczy to realne wsparcie w procesie przekładu.

Narzędzia CAT w pracy tłumacza: obsługa dedykowanych narzędzi dla tłumaczy

Większość absolwentów kierunków lingwistycznych czy filologicznych ubolewa nad brakiem znajomości podstawowych zasad obsługi programów wspomagających pracę tłumacza. Na rynku pojawia się jednocześnie coraz więcej ofert szkoleń, na których można poznać specyfikę określonych aplikacji. Czy warto z nich skorzystać, aby narzędzia CAT w pracy tłumacza wykorzystać możliwie najbardziej efektywnie?

Zanim podejmie się decyzję o uczestnictwie w takim kursie, trzeba sobie uświadomić, że większość z nich trwa tylko jeden dzień, a w praktyce przeważnie poniżej 4 godzin. Natomiast koszt to około 200 zł. Jeśli weźmie się pod uwagę, że dokładnie te same umiejętności można nabyć samodzielnie, po prostu czytając ze zrozumieniem instrukcję obsługi używanego oprogramowania, wydatek wydaje się niewspółmiernie wysoki w stosunku do rzeczywistych korzyści ze szkolenia.

Warto też zaznaczyć, że mało kto używa w swojej pracy tylko jednego programu – narzędzia CAT w pracy tłumacza mają wiele twarzy. Należałoby więc zapłacić za kilka różnych szkoleń. Prawdopodobnie dla większości tłumaczy lepszy byłby kurs ogólnej obsługi komputera na bardziej zaawansowanym poziomie – można na nim nabyć pewnych przyzwyczajeń dotyczących powtarzających się w wielu różnych programach funkcji, na przykład korzystania ze skrótów klawiaturowych.

Pamiętajmy jeszcze o jednej rzeczy. Programy CAT dostępne dziś na rynku są różne, a wręcz mamy ich ogromny wysp. Warto przeglądać programy CAT pod kątem funkcji, użyteczności i najczęstszego przeznaczenia.

CAT narzędzia: Oprogramowanie CAT – oszczędność czasu w zamian za niższe zarobki?

Większość dokumentów, które opracowywane są przy użyciu narzędzia CAT dla tłumaczy to przekłady ze znaczną ilością powtórzeń. Stawka za ich wykonanie z użyciem dedykowanych programów jest znacznie niższa, niż w przypadku tradycyjnych metod pracy – tego typu teksty rozlicza się bowiem przeważnie adekwatnie do ilości przetłumaczonych nowych zwrotów i wyrażeń. Nie wszyscy oczywiście obniżają cenę, tego jednak wymagałaby elementarna uczciwość w stosunku do zleceniodawcy.

Rzetelny tłumacz musi więc podjąć bardzo ważną decyzję: wybierając oprogramowanie CAT, będzie często zmniejszać swoją podstawową cenę za stronę, znacznie jednak skróci sam proces wykonywania przekładu. Co jest bardziej opłacalne? O tym każdy musi zadecydować indywidualnie.

Narzędzia CAT darmowe: nie każdemu przydadzą się w takim samym stopniu

Ze względu na specyfikę niektórych tłumaczeń, zwłaszcza tych bazujących na metaforach, grach słów – czyli w większości treści literackich – narzędzia CAT mogą stać się praktycznie nieprzydatne. Program spełnia swoje zadanie jedynie tam, gdzie pewne zwroty, frazy, zdania, powtarzają się stosunkowo często w obrębie tekstu. Można jednak zastanowić się nad inną opcją – narzędzia CAT darmowe.

W większości przypadków więc korzystnie będzie użyć pamięci tłumaczeniowych w przekładach technicznych czy medycznych. Uważnie należy ją stosować w dokumentach prawniczych, tu bowiem bardzo istotną rolę odgrywa już kontekst i możliwości różnej interpretacji podobnych określeń. Stosowanie narzędzi CAT do tłumaczeń literackich jest natomiast zależne od ich specyfiki, przeważnie jednak korzyści są niewielkie.

Darmowe narzędzia CAT dla tłumaczy to np.: MateCat, SmartCat czy OmegaT.

Podobne artykuły

Neurolingwistyka Dla biur tłumaczeń

Neurolingwistyka – co to takiego?

19 maja 2021

Mózg jest narządem, który potrafi nieraz zaskoczyć jego badaczy. Procesy, które zachodzą w ludzkim

Na czym polegają neuronowe tłumaczenia maszynowe Komputery w pracy tłumacza

Na czym polegają neuronowe tłumaczenia maszynowe i gdzie znajdują zastosowanie?

19 maja 2021

Współczesna technologia pozwala opracowywać oprogramowania, które ułatwiają pracę ludzi. Branża tłumaczeniowa również korzysta ze

Trados vs MemoQ Komputery w pracy tłumacza

Trados vs MemoQ – który program wybrać?

19 maja 2021

Trados vs MemoQ – który program wybrać? Wybór może być trudny lub łatwy. Wszystko

0
Would love your thoughts, please comment.x