Niesamowite fakty o branży tłumaczeniowej

Czy wiedziałeś, że pierwszym znanym ludzkości dokumentem, który kompletnie przetłumaczono, jest traktat egipsko-hetycki, tzw. traktat z Kadesz, zawarty między Ramzesem II a Hattusilisem III? Pochodzi z XIII wieku p.n.e., a jego kopie w postaci hieroglifów znajdują się w dwóch świątyniach w Tebach, a także są wygrawerowane na wypalonych glinianych tabliczkach, które znaleziono później w stolicy Hetytów Hattusie. Rekordzistą Guinnessa w rankingu najczęściej tłumaczonego dokumentu jest Powszechna Deklaracja Praw Człowieka opublikowana przez ONZ w 1948 roku. Okazuje się, że istnieje co najmniej 370 różnych jej tłumaczeń. Najczęściej tłumaczoną książką w historii jest Biblia. Według danych Wyclife Global Alliance z 1 października 2017 roku była dostępna w aż 670 językach, natomiast jakaś jej część w 3312 językach. Chcesz wiedzieć więcej w tym temacie? Zapraszamy do lektury!

Niesamowite fakty wokół tematu języka i tłumaczeń

Wiedziałeś, że człowiekiem, który włada 43 językami jest kanadyjski tłumacz Powell Alexander Janulus? To absolutny Rekord Świata Guinnesa w mówieniu największą ilością języków.

•  Po wyczerpującej rundzie testów zespół Guinness potwierdził, że Kanadyjczyk płynnie posługuje się 43 różnymi językami.
•  Janulus z kolei twierdzi, że jest wykwalifikowany w 64 językach, uczył się ponad 80 języków.

Aż 2500 języków świata z wszystkich istniejących 6 – 7 tysięcy jest zagrożonych wymarciem.

Baza SIL International obejmuje 6912 języków, w większości są to pomniejsze języki plemienne mające od kilkudziesięciu do kilku tysięcy użytkowników, głównie na terenie Azji i Afryki. Według tej bazy:

•  50% z języków świata traci swoich użytkowników,
•  80% z języków świata jest zagrożonych wymarciem,
•  2500 z języków świata znajduje się w „Atlasie języków zagrożonych UNESCO”.

Wymarciem zagrożone są m.in.:

•  152 języki w Australii i Oceanii,
•  182 języki Indian amerykańskich,
•  etnolekt wilamowicki w Polsce,
•  język khoisan w południowej części Afryki,
•  język liwoński na terenie Łotwy,
•  języki lapońskie w Szwecji, Norwegii i Rosji.

Czytaj również:

• Specjalizacja – tłumacz sportu
• O klauzuli Apostille
• O wielojęzyczności słów kilka
• Przekład idealny – czy to w ogóle możliwe?
• Jak obchodzić się z Google tłumaczem?

 Pierwszym znanym przekładem w historii jest Epos o Gilgameszu

Większość osób kojarzy ten epos z czasami szkoły. A czy zdajesz sobie sprawę, że jest to pierwszy znany przekład poematu literackiego w historii naszej planety?

•  akadyjski epos stworzony na postawie wcześniejszych summaryjskich opowieści o Gilgameszu,
•  opisuje poszukiwanie przez legendarną postać Gilgamesza tajemnicy nieśmiertelności,
•  Gilgamesz, tytułowy bohater, utożsamiany jest z historycznym królem Uruk,
•  zawiera słynny opis potopu,
•  początkowo przekazywany ustnie,
•  napisany w języku sumeryjskim przy użyciu starożytnego pisma klinowego,
•  najprawdopodobniej pochodzi z drugiej połowy III tys. p.n.e.,
•  zachował się w postaci 12 tabliczek, które odnaleziono w bibliotece w Niniwie,
•  wersja opowieści, którą powszechnie znamy, to kompilacja 5 ocalałych do naszych czasów poematów z II tys. p.n.e. będących prawdopodobnie kopiami jeszcze starszych utworów z końca III tys. p.n.e. A są nimi: „Gilgamesz i Huwawa”, „Gilgamesz i Byk Niebiański”, „Gilgamesz, Enkidu i świat podziemny”, „Gilgamesz i Agga z Kisz” oraz „Śmierć Gilgamesza”.

Tłumaczenia tego eposu na języki azjatyckie uznawane są za najstarsze znane tłumaczenia z jednego pisma na drugie. Zostało przetłumaczone na języki azjatyckie ok. 2000 roku p.n.e.

Potrzebujesz rzetelnego tłumaczenia języków azjatyckich? Skorzystaj z oferty naszych tłumaczy, którzy posiadają nie tylko niezbędną wiedzę językową, ale także bogate doświadczenie w przekładach wielu branż. Tłumaczymy w ponad 50 językach, zapewniając profesjonalne i spójne przekłady dla osób prywatnych i firm.

Wartość przemysłu tłumaczeniowego wycenia się na ponad 45 mld USD

Szacuje się, że dziś na świecie pracuje 300 000 profesjonalnych tłumaczy. Trudno jednak podać bardzo konkretne dane, bowiem wielu specjalistów w tej branży działa jako tzw. freelancerzy.

Według danych Statista w 2018 roku światowa wielkość rynku usług językowych wyniosła nieco ponad 45 mld USD. Co więcej, przewiduje się, że do 2021 roku wzrośnie do prawie 56,2 mld USD.

Gdzie znaleźć dobrego specjalistę, który „czuje” intencje zleceniodawcy i swobodnie porusza się w określonych dziedzinach? Jak nawiązać kontakt z ekspertem, któremu można w pełni zaufać? Nasze biuro tłumaczeń to miejsce, w którym można znaleźć odpowiedniego profesjonalistę.

Pięć najczęściej używanych języków docelowych

Według Index Translationum UNSECO 20 najczęściej używanych języków docelowych to:

•  niemiecki,
•  francuski,
•  hiszpański,
•  angielski,
•  japoński,
•  holenderski,
•  rosyjski,
•  portugalski,
•  polski,
•  szwedzki,
•  czeski,
•  duński,
•  chiński,
•  włoski,
•  węgierski,
•  fiński,
•  norweski,
•  grecki nowożytny,
•  koreański,
•  bułgarski.

Najważniejsze języki według pochodzenia

•  angielski,
•  francuski,
•  niemiecki,
•  rosyjski,
•  włoski,
•  hiszpański,
•  szwedzki,
•  japoński,
•  duński,
•  łacina,
•  holenderski,
•  greka starożytna,
•  czeski,
•  polski,
•  norweski,
•  chiński,
•  arabski,
•  portugalski,
•  węgierski,
•  hebrajski.

Najczęściej tłumaczeni pisarze na świecie

Zastanawiałeś się czyje dzieła literackie są najczęściej tłumaczone na świecie? Ilość przekładów świadczy bowiem nie tyle zawsze o talencie, ale o popularności, choć oczywiście jedno i drugie może iść ze sobą w parze.

A oto ci, których najbardziej pokochali wydawcy i czytelnicy z różnych kierunków geograficznych:

1. Agatha Christie, język angielski, jej dzieła przełożono na 103 języki,
2. Juliusz Verne, język francuski,
3. William Szekspir, język angielski,
4. Enid Blyton /znana także jako Mary Pollock, język angielski,
5. Mary Barbara Hamilton Cartland /pseudonim Barbara Cartland, język angielski,
6. Danielle Steel, język angielski,
7. Włodzimierz Lenin, język rosyjski,
8. Hans Christian Andersen, język duński,
9. Stephen King, język angielski,
10. Jacob Ludwig Karl Grimm, język niemiecki,
11. Wilhelm Karl Grimm, język niemiecki,
12. Nora Roberts, język angielski,
13. Aleksander Dumas, język francuski,
14. Arthur Conan Doyle, język angielski,
15. Mark Twain, język angielski,
16. Fiodor Dostojewski, język rosyjski,
17. Georges Joseph Christian Simenon, język francuski,
18. Astrid Lindgren, język szwedzki,
19. Jan Paweł II, język polski,
20. René Gościnny, język francuski.

Najczęściej tłumaczona strona internetowa to strona główna Świadków Jehowy, która dostępna jest w ponad 950 językach. Oto kilka faktów na temat Świadków Jehowy:

•  Świadkowie Jehowy, Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy,
•  ruch zapoczątkowany przez Charlesa T. Russella w 1870 roku na terenie Stanów Zjednoczonych,
•  w 2017 roku liczył ponad 8,4 mln głosicieli należących do ponad 120 tys. zborów,
•  znani są z działalności ewangelizacyjnej oraz darmowego rozpowszechniania swoich publikacji, m.in.: „Strażnica” czy „Przebudźcie się”.

Choć jest to niewielka i całkiem nowa religia, Świadkowie Jehowy znani są na całym świecie z niezwykle płodnego przekładania swoich materiałów ewangelizacyjnych, a także tych dotyczących ich ruchu religijnego. Ich misją jest szerzenie wiary w każdym zakątku świata stąd tak liczne tłumaczenia.

Biblia – najczęściej tłumaczona książka na naszej planecie

Biblia jest najczęściej tłumaczonym tekstem w historii. Według danych Wyclife Global Alliance z 1 października 2017 roku była dostępna w aż 670 językach, natomiast jej fragmenty są przełożone na 3312 języki świata.

Jesteś ciekawy, jakie inne pozycje znajdują się tuż za Biblią? Zaraz za nią plasują się:

•  Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ,
•  „Mały książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego.

Międzynarodowy Dzień Tłumaczeń to Dzień Świętego Hieronima

W tradycji rzymskokatolickiej uznawany za patrona tłumaczy, bibliotekarzy i encyklopedystów. Jego święto wiąże się z datą śmierci Hieronima. W ten sposób 30 września, stał się także Międzynarodowym Dniem Przekładu. Jako tłumacz przekroczył granice religii. Jego płodna kariera była bogata w pisane prace i fakty z tłumaczeń, które tworzą interesującą historię.

•  Żył w latach 331 lub 347 – 419 lub 420,
•  Święty, doktor kościoła, apologeta chrześcijaństwa, święty kościoła katolickiego, prawosławnego i koptyjskiego, jeden z najważniejszych ojców kościoła zachodniego,
•  Najbardziej kojarzony i zarazem doceniany za przekład Biblii z języka greckiego i hebrajskiego na łacinę – tzw. Wulgaty, która była uważana za najważniejszy tekst w średniowiecznej Europie Zachodniej. Była też pierwszą książką wydaną drukiem – Biblia Gutenberga.

Gabriel Garcia Marquez uważał angielski przekład „Stu lat samotności” za lepszy od oryginału

Trudno uwierzyć w to, że pisarz, i to tak wielkiego formatu, otwarcie się przyznał do tego, że dosłownie pokochał przekład swojego tekstu, a jednak!

•  Garcia Marquez chciał tak bardzo pracować z Gregorym Rabassą, że postanowił zaczekać aż trzy lata na przetłumaczenie „Stu lat samotności” z właśnie tym tłumaczem. Po tym przekładzie pisarz był pod takim wrażeniem, że przekłada uznał za lepszy od swojej oryginalnej pracy.

•  Kim był Gregory Rabassa? To amerykański tłumacz literatury z języka hiszpańskiego i portugalskiego na angielski żyjący w latach 1922-2016. Przetłumaczył wielkich autorów latynoamerykańskich, w tym Jorge Amado, Gabriela Garcię Marqueza i Julio Cortazara.

„Dobre tłumaczenie jest zawsze ponownym stworzeniem w innym języku, dlatego tak bardzo podziwiam Gregory’ego Rabassę” – powiedział Marquez w The Paris Review w 1981 roku.

Nabokov obwiniał tłumacza o swoje złe pisanie

Vladimir Nabokov napisał wczesne powieści i nowele, tj. „Camera Obscura”, w swoim ojczystym języku, którym był rosyjski.

•  Brytyjska tłumaczka Winifred Roy przetłumaczyła wymieniony tytuł w 1936 roku na język angielski.
•  Powiedzieć, że autor był niezadowolony, to o wiele za mało, wprost nienawidził tego przekładu. Określił je jako „niechlujne” i „pełne błędów”.
•  Tylko, że kiepska jakość maszynopisu nie mogła być winą tłumacza… Tak stworzył swoją wersję przekładu zmieniając tekst, stylistykę i kompozycję.
•  W 2015 roku odkryto oryginalny projekt tej powieści Nabokova i stwierdzono, że jest on tak zły, że pokazał, iż nawet tak wybitny pisarz był zdolny do napisania powieści drugorzędnej.

„Śmiech w ciemności” („Laughter In the dark”, 1938), to druga wersja wcześniejszej „Camera Obscura”, którą autor napisał po rosyjsku używając pseudonimu Sirin.

Błąd w tłumaczeniu kosztował wielonarodowy bank 10 mln USD

W 2009 roku brytyjski wielonarodowy bank HSBC uruchomił kampanię marketingową pod hasłem „Assume Nothing”. Zabrakło lokalizacji na rynkach zagranicznych, czyli owego niepozornego „dopasowania”, które sprawia ogromną różnicę. Hasło przetłumaczone w wielu językach na „Nic nie rób”.

Błąd doprowadził do zamieszania wokół tego globalnego lidera finansowego. Ta pomyłka kosztowała bank to 10 mln USD, aby uratować wizerunek.

Oczekujesz gwarancji, że ważne dla Ciebie treści zostaną przełożone profesjonalnie i szukasz godnego zaufania tłumacza do realizacji tego zadania? Skontaktuj się z naszym biurem tłumaczeń. Współpracujemy z doświadczonymi tłumaczami, którzy zapewniają wysokiej jakości tłumaczenia wielu branż dbając o każdy detal treści. Sprawdź cennik.