Wyczerpanie prawa do wprowadzenia utworu do obrotu – wszystko, co należy wiedzieć!

8 lutego 2012

Zastanawiasz się, czym jest wyczerpanie prawa? To pojęcie prawnicze, które opisuje, co dzieje się z prawami autorskimi, gdy egzemplarz chronionego utworu zostaje legalnie wprowadzony do obrotu przez osobę uprawnioną, np. autora lub wydawcę. W praktyce oznacza to, że po pierwszej sprzedaży lub przekazaniu egzemplarza prawa do kontrolowania jego dalszego obrotu, jak np. odsprzedaż, są ograniczone.  Sprawdźmy więc, co oznacza wyczerpanie prawa, jakie są jego konsekwencje i dlaczego jest istotne.

Wyczerpanie prawa: definicja wprowadzenie utworu do obrotu

Czym jest wprowadzenie utworu do obrotu?

Wprowadzenie utworu do obrotu to publiczne udostępnienie jego egzemplarza poprzez przeniesienie własności, oczywiście za zgodą autora lub innego podmiotu posiadającego prawa autorskie w danym momencie. Chciałbyś wiedzieć, dlaczego jest to ważne?  Bo ta zasada ma bezpośredni wpływ na możliwość wtórnego obrotu, czyli dalszej odsprzedaży egzemplarzy utworu.

Kiedy utwór zostaje wprowadzony do obrotu, osoba uprawniona – na przykład autor – traci możliwość kontrolowania jego dalszej odsprzedaży. Oznacza to, że jeśli zgodziła się na wprowadzenie egzemplarza do obrotu, nie może później sprzeciwić się jego odsprzedaży przez kolejnego właściciela.

Dlaczego tak to działa? Zasada wyczerpania prawa została wprowadzona, aby chronić prawa własności osób, które legalnie nabyły egzemplarze utworów, i zapewnić pewność w obrocie tymi egzemplarzami. Dzięki temu rynek wtórny może funkcjonować bez przeszkód, a kupujący mogą swobodnie odsprzedawać posiadane książki, płyty czy filmy.

Czytaj również:

Wyczerpanie prawa autorskiego

Według przyjętej definicji wyczerpania prawa sytuacja ta ma miejsce gdy prawo do wprowadzania do obrotu wygasło i nie mamy już możliwości z niego dalej korzystać.

A czym dokładniej jeszcze jest wyczerpanie prawa autorskiego?

Otóż według przepisów wyczerpanie prawa autorskiego następuje gdy spełnione zostaną następujące przesłanki:

  • musi nastąpić wprowadzenie do obrotu egzemplarza utworu,
  • przeniesienie własności egzemplarza utworu,
  • rozstrzygnięcie przez uprawnionego (twórcę lub inny podmiot skupiający w swym ręku odpowiednie prawo) o miejscu wprowadzenia do obrotu.

Nielegalne wprowadzenie do obrotu ma z kolei miejsce, kiedy podmiot nieposiadający licencji na korzystanie z dane utworu na polu eksploatacji wprowadzenie do obrotu, po prostu wprowadza do obrotu egzemplarze utworu.

Co zrobić, gdy masz do czynienia z nielegalnym wprowadzeniem do obrotu (prawo autorskie)? Osobą, która uprawniona jest do dochodzenia roszczeń z tego tytułu, jest posiadacz praw autorskich do określonych pól eksploatacji.

Ponadto prawo na temat wprowadzenie do obrotu – prawo autorskie mówi, że takim podmiotem jest też ten, kto posiada licencję wyłączną w zakresie wprowadzania egzemplarzy utworu do obrotu.

Wprowadzenie do obrotu – prawo autorskie

Co ciekawe, zasada wyczerpania prawa nie obejmuje najmu i użyczenia. Oznacza to, że w tym zakresie kontrola sposobu korzystania została pozostawiona twórcy. Warto, abyś poznał także pojęcie dozwolonego użytku.

Dozwolony użytek (ang. fair use) to nic innego jak ograniczenie monopolu właściciela praw autorskich, które polega na zezwoleniu korzystania bez konieczności uzyskiwania zgody już rozpowszechnionego utworu pod ściśle określonymi warunkami i w ściśle określonych sytuacjach. Polskie prawo autorskie  jasno rozgranicza dozwolony użytek w zakresie prywatnym jak i inne przypadki dozwolonego użytku. Przede wszystkim możesz rozpowszechniać utwór w celach informacyjnych w środkach masowego przekazu. Dozwolony użytek w celach informacyjnych wiąże się także z prawem przedruku. Przedruk ma za zadanie informować społeczeństwo o określonych wydarzeniach.

Dozwolony użytek w celach naukowych i oświatowych – art. 27:

  • Instytucje naukowe i oświatowe mogą korzystać z utworów oraz utrwalać ich fragmenty w celach naukowych lub do prowadzenia własnych badań.
  • Biblioteki, archiwa oraz szkoły mogą udostępniać nieodpłatnie egzemplarze utworów.

Udostępniają swoje zbiory dla celów badawczych lub poznawczych. Mogą zlecać sporządzenie egzemplarzy w celu uzupełnienia zbioru.

W Polsce zasady dozwolonego użytku utworów objętych prawem autorskim są przedstawione w ustawie z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych w artykułach od 23 do 35. Jeśli masz wątpliwości, czy do danego utworu zostały wyczerpane prawa autorskie, skonsultuj się z naszymi tłumaczami. To nie tylko eksperci w swojej dziedzinie, ale także specjaliści, którzy znają się na prawach autorskich do utworów. Sprawdź ofertę.

Podobne artykuły

Umowa tłumaczenia – zlecenie czy dzieło Prawo dla tłumaczy

Umowa tłumaczenia – zlecenie czy dzieło?

18 października 2020

Jako tłumacz na co dzień stykasz się z różnego rodzaju umowami dotyczącymi wykonania tłumaczenia.

Ubezpieczenie OC tłumaczy i biur tłumaczeń Prawo dla tłumaczy

Ubezpieczenie OC tłumaczy i biur tłumaczeń

15 października 2020

Zawód tłumacza, bez względu czy jest to tłumacz przysięgły, czy nie, jest niezwykle odpowiedzialny

Tłumacz w sądzie Prawo dla tłumaczy

Tłumacz w sądzie

12 października 2020

Postępowanie sądowe zawsze jest dla każdego z nas sytuacją niezmiernie stresującą. I tak naprawdę

0
Would love your thoughts, please comment.x