Jak tłumaczy się filmy?

Jak tłumaczy się filmy? „Niech moc będzie z tobą” („may the force be with you”) to jeden z najbardziej znanych cytatów z filmów amerykańskich, a dokładniej słowa pochodzące z kultowej serii „Gwiezdne wojny”. Znany nie tylko kinomaniakom i wielbicielom tego tytułu, ale większości osób. Oczywiście lista kultowych wypowiedzi jest o wiele dłuższa, ale dzisiaj skupimy się na czymś innym, a mianowicie na tym, jak tłumaczy się filmy. Pokażemy Ci różne możliwości, porozmawiamy o trudnościach związanych z tego typu przekładami, a także przedstawimy krótko, kim jest tłumacz filmów. Gotowa lub gotowy wyruszyć w świat filmu…?

Jak tłumaczy się filmy? Tłumacz filmów

Zapewne teraz w Twojej głowie pojawiło się pytanie brzmiące: w ogóle jest taki zawód, tłumacz filmów? Jak to się mówi, trzeba spojrzeć prawdzie w oczy – ktoś w końcu wykonał przekład filmów, które kochasz, i do których lubisz wracać przy każdej okazji, prawda? Zwykle taką specjalizację wybierają osoby, które zawodowo zajmują się tłumaczeniem, a prywatnie są wielbicielami kina.

To, po czym poznasz tłumacza filmów, to prawdziwa pasja związana z filmami. Taka osoba dosłownie wie o nich wszystko. Przypominasz sobie „Jezioro Marzeń” („Dawson’s Creek”)? Serial ten był emitowany od 1998 do 2003 roku. Przypominamy go tutaj, ponieważ jeden z głównych bohaterów, Dawson Leery ( w tej roli James Van Der Beek) to typowy maniak filmowy, pożeracz wszelkich tytułów filmowych, idol Stevena Spielberga i chłopak, który marzy o o zostaniu reżyserem. Choć Dawson nie chciał był tłumaczem, jest to dobry przykład, że bez pasji w tym świecie byłoby naprawdę ciężko. Możemy więc powiedzieć, że idealny tłumacz filmów to taki Dawson Leery, który spełnił swoje marzenie o tłumaczeniu filmów (tworzy napisy, teksty pod dubbing czy dla lektora lub przekłada tytuły filmów).

Jeśli lubisz kino wystarczy przebiec szybko przez kilka tytułów, aby zdać sobie sprawę, że bez tłumaczy filmowych bylibyśmy dosłownie i naprawdę odseparowani od świata. Rok 1954 to „Siedmiu Samurajów”, rok 2000 to „Przyczajony tygrys, ukryty smok”, rok 2001 to „Monsunowe wesele”, rok 2003 to „Oldboy”, a np. rok 2009 to „Sekret jej oczu”. To niektóre z ogromnej puli kultowych dziś filmów z różnych krajów i kultur, które możemy oglądać i rozumieć dzięki tłumaczom filmów.

Jak tłumaczy się filmy?

Oglądasz filmy? Nie potrzeba tu być ekspertem w temacie, aby samodzielnie wyciągnąć wniosek, że praca tłumacza filmowego bywa naprawdę różna. Jak tłumaczy się filmy? Cóż, odnosimy wrażenie, że jeśli za sterami nie zasiądzie naprawdę kompetentny i zdolny tłumacz i zarazem mistrz językowy, a także kinomaniak w jednym, czasem niektóre przekłady (teksty dla lektora lub pod dubbing czy napisy dialogowe) to coś w rodzaju kulinarnych eksperymentów, które choć bywają śmieszne, a czasem wprowadzają w osłupienie, pokazują, że dystrybutor czy ktoś decyzyjny, poszedł w naprawdę złą stronę. Tymczasem tłumacz czy biuro tłumaczeń realizujące projekt tłumaczeniowy powinno myśleć nie tylko o tym, kim jest docelowy odbiorca, ale i na temat przekazania treści samego filmu. Bo w tym przypadku takiego tłumaczenia czasem najlepsze co można zrobić, to przekład linijka po linijce, a czasem najgorsze zło…

Techniki tłumaczenia filmów:

• napisy dialogowe – napisy do filmów i seriali pojawiają się na dole ekranu w formie pisemnej. Co więcej, tłumaczenia napisów są dziś popularne ze względu na to, że szczególnie młoda widownia preferuje oglądać filmy bez lektora czy dubbingu,
• lektor – na naszym rynku dystrybutorzy najczęściej korzystają z tej techniki. Znana jest ona także jako voice-over czy szeptanka. Taki przekład polega na tym, że na oryginalną ścieżkę dźwiękową nakłada się tekst czytany przez lektora w języku polskim,
• dubbing – jest to proces w postprodukcji filmów i seriali, który polega na tym, że do już nagranego materiału podkłada się głosy.

Czy tłumaczenie filmów jest trudne?

Czy praca tłumacza filmowego – przygotowanie napisów filmowych, tłumaczenia dialogów filmowych czy tworzenie tekstu dla lektora lub pod dubbing filmów i seriali – jest trudna? W naszym odczuciu to jedna z najbardziej zakręconych branż, wymagająca dużego doświadczenia, wiedzy i praktycznych umiejętności, a także rozeznania w świecie filmów. Od trudności roi się tu na każdym kroku. Weźmy na przykład coś, co regularnie jest w ogniu krytyki. Tworzenie tytułu dla anglojęzycznych filmów w polskiej wersji. Większość widzów zgodnie twierdzi, że polskie tytuły często biorą się z kosmosu, są złe lub nietrafione, a czasem bardzo śmieszne. Czy wiedzieliście, że „Zakochana złośnica” to w wersji oryginalnej tak naprawdę „10 things I hate about you”…? Mieliście świadomość, iż swego czasu wielki hit polskiej telewizji „Gotowe na wszystko”, to tak naprawdę „Desperate housewives”? Uwierzycie w to, że „Centralne biuro uwodzenia” to w rzeczywistości „My Mom’s New Boyfriend”? Czasem aż nasuwa się myśl, skąd w ogóle ktoś wziął pomysł na to, aby pierwotny tytuł właśnie w taki sposób przetłumaczyć. Na szczęście choć praca tłumacza filmowego jest trudna w tym świecie jest wielu utalentowanych, zdolnych i pełni pasji ludzi, którzy robią świetną robotę. Oby takich było jak najwięcej!

Zainteresować może Cię także:

• Ile zarabia tłumacz?
• Tłumaczenie umów z niemieckiego na polski
• Tłumaczenie filmów – praca marzeń