Wszystkie wpisy

Ekwiwalencja formalna a ekwiwalencja dynamiczna
Przekładoznawstwo

Ekwiwalencja formalna a ekwiwalencja dynamiczna

Ekwiwalencja w tłumaczeniach – dowiedz się co to znaczy. Wykonywanie tłumaczenia nie jest nigdy sprawą szablonową. Do każdego z nich trzeba podejść indywidualnie, aby zachować nie tylko dosłowne znaczenie, ale i sens oraz cel oryginału. Często, aby tego dokonać, trzeba wybierać pomiędzy równorzędnymi zabiegami stylistycznymi. Dzięki temu można zdecydować się na najbardziej składny sposób przekazania treści i formy pierwotnego komunikatu. Tu na horyzoncie pojawia się ekwiwalencja – co to znaczy, a także, jakie znaczenie

Przeczytaj
Trochę inaczej o różnych rodzajach tłumaczeń
Przekładoznawstwo

Trochę inaczej o różnych rodzajach tłumaczeń

Zazwyczaj myśląc czy mówiąc o tłumaczeniach, mamy na myśli dwa języki: pierwotny oraz docelowy. Jest to bowiem rodzaj komunikacji, tyle, że między ludźmi posługującymi się różną mową. Ten typ przekładu nazywany jest w fachowej literaturze „interlingwalnym”. Czasami stosuje się jednak także tłumaczenia wewnątrzjęzykowe – zwane „intralingwalnymi”. Taka sytuacja miewa miejsce wówczas, kiedy chodzi o zmianę już istniejącego tekstu, bądź sposób, na przykład z przystosowaniem do konkretnego odbiorcy. Jak wygląda to w obrębie jednego języka?

Przeczytaj
Anton Popovic i koncepcja stylu w tłumaczeniach literackich
Autorytety translatoryki

Anton Popovic i koncepcja stylu w tłumaczeniach literackich

Anton Popovic, uczeń Jirego Levyego, to słowacki przekładoznawca i jedna z czołowych postaci szkoły z Nitry. Tamtejsza szkoła semiotyczna kształtowała się już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Sam Popovic poświęcił bardzo dużo czasu na prace dotyczące przesunięć stylistycznych, jakie powstają podczas przekładu literackiego. To właśnie dzięki tej analizie, możliwa jest ocena jakości estetyki oryginału z perspektywy norm obowiązujących w języku docelowym. Teoria przekładu Popovic w licznych pracach badawczych zadaje pytanie: „Co dzieje się z

Przeczytaj
filozofia języka
Autorytety translatoryki

Bertard Russell: filozofia języka

Znaczenia wyrazów są faktami semantycznymi. Żadnego z nich nie możemy interpretować w kontekście pozajęzykowym, to właśnie one bowiem są podstawą każdego, dowolnie wybranego systemu komunikowania się. Każdy ze znaków językowych możemy jednak tłumaczyć na kilka sposobów. Metody tłumaczenia znaków językowych Możemy wyróżnić następujące sposoby tłumaczenia tego samego znaku językowego: przekład wewnątrzjęzykowy – jest to najkrócej mówiąc interpretacja znaków w obrębie tego samego języka; przekład międzyjęzykowy – dotyczy ich interpretacji za pomocą innego języka; przekład

Przeczytaj
język definiuje postrzeganie rzeczywistości
Autorytety translatoryki

Pod lupą: Edward Sapir i tzw. hipoteza Sapira-Whorfa

Amerykański antropolog kulturowy Edward Sapir był współtwórcą (obok Benjamina Lee Whorfa) tzw. hipotezy Sapira-Whorfa. Na podstawie licznych studiów językowych twierdzi, że język, jakim się posługujemy ma bardzo duży wypływ na postrzeganie rzeczywistości. Kim był Edward Sapir Kim był Edward Sapir? To amerykański filolog germański, a także antropolog żydowskiego pochodzenia. Ponadto językoznawca, krytyk literacki, poeta i kompozytor. Sapir najbardziej kojarzony jest ze strukturalizmem amerykańskim, a także z hipotezą Sapira-Whorfa. Z ciekawostek, które są związane z

Przeczytaj
dwujęzyczność w nauce o literaturze
Autorytety translatoryki

Edward Balcerzan: dwujęzyczność w nauce o literaturze

Słynny tłumacz, ale i krytyk literacki, mający na swoim koncie także dzieła poetyckie i prozę, autor antologii „Pisarze polscy o sztuce przekładu”, dużym zainteresowaniem darzy temat dwujęzyczności. Edward Balcerzan, bo o nim tu mowa, wydał też pracę „Styl i poetyka twórczości dwujęzycznej Brunona Jasieńskiego. Z zagadnień teorii przekładu”. Podejmuje w niej istotne kwestie dotyczące zmiany myślenia o dwujęzyczności, zwłaszcza w kontekście przeniesienia rozumienia terminu z lingwistyki na teren nauki o literaturze. Dwujęzyczność i jej

Przeczytaj
Jiří Levý oraz jego teoria przekładu i samodzielne decyzje tłumacza
Autorytety translatoryki

Jiří Levý oraz jego teoria przekładu i samodzielne decyzje tłumacza

Jiří Levý, z wykształcenia bohemista i anglista, był czeskim teoretykiem przekładu. W 1949 roku został doktorem w wyniku rozprawy przeprowadzonej na temat rozwoju czeskich teorii i metod tłumaczenia. To, co w jego tezach powinno zainteresować każdego tłumacza, to podkreślana przez niego teza, iż praca translacyjna to szereg bardzo ważnych wyborów dokonywanych w procesie przekładu. Jiří Levý tłumacz Jiri Levy (Jiří Levý) był czeskim historykiem, teoretykiem literatury i przekładu. Jego prace i teoria przekładu literackiego miały

Przeczytaj
Czy automatyczne translatory elektroniczne mogą zastąpić tłumacza?
Techniki tłumaczeniowe

Czy automatyczne translatory elektroniczne mogą zastąpić tłumacza?

Czy automatyczne translatory elektroniczne mogą zastąpić tłumacza? Posługiwanie się Internetem wymusza wręcz na jego użytkownikach albo poznanie podstaw obcych języków albo korzystanie z programów komputerowych lub aplikacji online potrafiących przełożyć tekst między wybranymi językami. Tych ostatnich jest coraz więcej, poprawia się też nieco ich jakość. Do ideału jednak nadal im daleko – efekt takiego tłumaczenia zwykle nie tylko trzeba mocno poprawiać, ale też i nie nadaje się on w zasadzie do żadnego sensownego użycia,

Przeczytaj
Sprawdź, co to jest partykuła i poznaj jej przykłady
Piękna polszczyzna

Sprawdź, co to jest partykuła i poznaj jej przykłady

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie brzmiące: co to jest partykuła? Partykuła jest niesamodzielną i nieodmienną częścią mowy, która pozwala na bardziej emocjonalne nacechowanie wygłaszanego komunikatu. Wiele osób ma jednak nadal spore problemy z zachowaniem poprawności ortograficznej przy jej praktycznym zastosowaniu.  Co to jest partykuła: gdzie się z nią spotkasz? We wstępie napisaliśmy, co to jest partykuła. Teraz wskażemy Ci, gdzie w ogóle możesz się z nią spotkać. Będą miały z nią do czynienia przede

Przeczytaj
Popularne problemy z przedrostkami
Piękna polszczyzna

Jak uniknąć problemów z przedrostkami

Jak uniknąć problemów z przedrostkami? Polacy robią nagminne błędy w pisowni przedrostków z różnymi częściami mowy. Bardzo często także i media kreują niepoprawne zasady – mamy problemy między innymi z przedrostkami: „mini”, „ekstra”, „maksi”, „super”. Pomysłowość i fantazja, z jaką są one stosowane, nie znają granic; można spotkać się zarówno z zapisem „ekstracena”, jak i „ekstra cena” czy nawet „ekstra-cena”. Tutaj na pewno warto jest sobie przypomnieć, jak powinna wyglądać poprawna forma. Co to

Przeczytaj